Kurumsal Karbon Ayakizi Nedir?

    İklim değişikliği yaşadığımız mevsim değişiklikleri, aşırı iklim olayları ile etkisini günlük yaşantımızda bile hissettiren bir gerçektir.

    Karbon ayak izi, doğrudan ve dolaylı olarak insan, kurum, olay veya üretim sonucu oluşan toplam sera gazı emisyonlarının ton cinsinden karbondioksit eşdeğerinin (tCO2e) ölçüsüdür. Karbon ayakizinin belirlenmesi, azaltılması ile ilgili stratejiler geliştirilmesini içeren uzun süreli bir planlama sürecinin başlangıcıdır.

    Kurumsal Karbon Ayak İzi Hesaplama Nasıl Yapılır?

    Kurumsal sürdürülebilirlik farkındalığına sahip şirketler, belirli periyotlarda kurumsal karbon ayak izi hesaplama çalışmaları yapmaktadır. Bunun için işletmeler, öncelikle kurumsal karbon ayak izi konusunda yürütülen çalışmaların işletmenin çevresel sürdürülebilirlik politikalarının ve hedeflerinin bir parçası olduğunun farkında varması gerekmektedir. Zira, çevresel konularda izlenen stratejilerin kurumsal karbon ayak izi kadar su ayak izi, ekolojik ayak izi, atık yönetimi vb gibi boyutları da vardır. Tüm bu çevresel çalışmaların bir bütün olarak yürütülmesi büyük önem arz etmektedir.

    Kurumsal karbon ayak izi hesaplama için şirketler ulusal ve uluslararası standartları referans almalıdır. ISO 14067 bu konuda genel bir çerçeve çizerken, şirketin faaliyet alanına bağlı olarak sektör, ürün, hizmet veya süreç bazlı standartlar da mevcuttur. Bu düzenlemelerden yola çıkarak bir şirketin kurumsal karbon ayak izi hesaplamalarında genel olarak şu yöntemleri izlemesi gerektiğini söyleyebiliriz:

    Doğrudan ve dolaylı sera gazı emisyonu kaynaklarının belirlenmesi

    İşletme bünyesinde veya faaliyet alanı sınırları içerisinde atmosferden sera gazı uzaklaştırması yapan fiziksel birim veya proseslerin (sera gazı yutakları) belirlenmesi

    Sera gazı emisyonlarının hesaplamalarında kullanılacak doğru, tutarlı ve dokümante edilebilen metodolojilerin ve modellerin seçilmesi

    Kurumsal karbon ayak izi hesaplamalarında dahili veya harici sera gazı aaliyet verileri kullanılacaksa bunların seçilmesi ve gerekçelendirilmesi

    Sera gazı emisyon ve uzaklaştırmalarıyla ilgili kullanılan faktörlerin belirlenmesi; bunlar arasında, kaynakların ve yutakların tespiti, hesaplama zamanı, süresi, belirsizlik değeri; hedeflenen kullanımıyla uygun olması vb gibi faktörleri sayabiliriz.

    Şirket, bu adımlardan sonra sera gazı envanter çalışması yaparak kurumsal karbon ayak izini hesaplayabilir.

    Karbon ayak izi konusunda hesaplama ve raporlama yapan şirketler, envanterlerine ayrıca, sera gazı emisyonlarını düşürmek için gerçekleştirdiği faaliyetleri de dahil edebilir.

    Elde edilen karbon ayak izi değerinin daha sonrasında doğrulanması gerektiğinden, şirketlerin hesaplamalarında kullandığı tüm ölçüm ekipmanı, sistemi, süreci, teknikleri vs de bakım ve kalibrasyon çalışmaları ile periyodik olarak doğrulaması gerekmektedir. Bu tür çalışmalar da sera gazı envanteri kalite yönetiminin bir parçasıdır.

    ISO 14064-1 Kurumsal Karbon Ayak İzinin Hesaplanması

    ISO 14064-1, kuruluşların karbon ayak izlerini tespit edip kontrol altına almaları için gereklilikleri belirleyen bir standarttır. Bir kuruluşun sera gazı envanterinin tasarımı, geliştirilmesi, yönetimi, raporlanması ve doğrulanması için gerekli şartları kapsar.

    ISO 14064-1, sera gazı yönetimini iyileştirmek amacıyla sera gazı emisyon sınırlarının belirlenmesi, bir kuruluşun sera gazı emisyonlarının hesaplanması ve şirketin özel tedbirlerinin veya faaliyetlerinin tanımlanması için gerekleri içerir. Ayrıca, doğrulama faaliyetleri için envanter kalite yönetimi, rapor etme, iç tetkik ve kuruluşun sorumluluklarına ilişkin şartları belirler.

    Kuruluşların karbon ayak izlerini hesaplamaları,

    Çevre ve iklim değişikliğine karşı üstlendikleri sorumluluğu göstermelerini,

    Sera gazları ile ilgili yükümlülüklerini ve risklerini belirleyerek bunların yönetilmesini,

    Sera gazı emisyonlarının yönetilmesi ve azaltımı için etkili bir strateji oluşturmak üzere kullanılabilecek bilgilerin elde edilmesini,

    Sera gazı envanteri ve raporlaması için performansa yönelik bir yönetim sisteminin kurulmasını,

    Sera gazlarının ölçülmesi, raporlanması ve doğrulanmasında tutarlılık, şeffaflık ve güvenilirliğin arttırılmasını sağlamaktadır.